تصوف، از دنیا گریزی تا دنیا گرایی

Authors: not saved
Abstract:

تأثیر اندیشه‌های عرفانی و صوفیانه بر فرهنگ و ادبیات ما چنان ژرف و گسترده بوده‌است که با وجود بحثها و مجادلات بسیار، و انتشار آثار و پژوهشهای ارجمند، هنوز هم باب پژوهش در مورد جنبه‌ها و جلوه‌های مختلف آن گشوده است، و گوشه‌های تاریک و ناکویده آن همچنان نیازمند افشاندن پرتو جستجوهای دیگر است. مقاله حاضر عهده‌دار بحث درباره یکی از این گوشه‌های کمتر کاویده شده تصوف است، و می‌کوشد-تا لگر بتواند-تحول تاریخی تصوف را از منظر جامعه شناختی مورد بررسی قرار دهد و ضمن اشاره به دگرگونی مبانی نظری متصوفه، پیامدهای اجتماعی و سیاسی این تحول را به اجمال از نظر بگذراند. مقصود اصلی مقاله، کوشش برای پاسخ‌یافتن به این پرسش است که چگونه تصوف-یا حداق گروههایی از متصوفه-از زهد و دنیاگریزی، به دنیا گرایی و کسب قدرت سیاسی روی آورده است؟و این تحول بر کدام مبانی نظری استوار بوده و چه پیامدهای عملی درپی داشته است؟

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دین و دنیا: بررسی نگرش‌های متفاوت ادیان به دنیا

«دین و دنیا» از مباحث مورد علاقه‌ی متألهان و فلاسفه‌ی‌ دین است و به همین رو با بی‌اعتنایی جامعه‌شناسان دین مواجه بوده است. این مقاله در گام نخست و در راستای مقابله با روی‌کردهای تحویلی1 در مطالعات دین، در صددِ رفع برخی از این بی‌اعتنایی‌های آسیب‌رسان است و تلاش دارد نیاز مبرم جامعه‌شناسی دین به این مباحث را آشکار سازد و جایی را برای آن در فصول مقدماتی مطالعات جامعه‌شناختیِ دین باز نماید. این تلاش...

full text

آثار دنیا گرایی انسان از منظر قرآن وحدیث

مقوله دنیا و دنیا گرایی ومفاهیمی همچون حب دنیا ودلبستگی یا بیزاری از مظاهر حیات دنیوی همواره دغدغه انسان وجامعه اسلامی ونیز مورد توجه آیات و روایات و سیره وسنت معصومین بوده است. بنابراین کشف مرز بندی ها ودیدگاه های دقیق قرآن درباره محدوده گرایش وتوجه به دنیا اهمیت مییابد و از طرفی شناخت ابعاد وآثار مثبت دنیا گرایی اعتدالی و آثار منفی دنیاگرایی میتواند رهنمودهای ارزشمندی در جهت اصلاح امور جامعه ...

15 صفحه اول

قوانین کوانتومی در دنیا اطلاعات

بسیاری از نظریه‌های اطلاعاتی (همچون نظریه اطلاعات یا ارتباطات شانون، نظریه معناشناختی اطلاعات، نظریه سیبرنتیکی و ...) که امروزه وجود دارند، برگرفته از نظریات دیگر رشته‌ها همچون مخابرات، ریاضیات، زبان شناسی، سایبرنتیک، زیست، علوم اجتماعی و ... می‌باشند. به همین منظور، پژوهشگر تلاش کرده است با استفاده از قوانین فیزیک کوانتوم، به پردازش و بررسی فرایندها و جریانهای اطلاعاتی و نحوة برخورد اج...

full text

انسان در عالم قبل از دنیا

در برخی آیات قرآن به شکل مستقیم و غیر مستقیم از اعتراف انسان به وحدانیت خداوند سخن به میان آمده و از عالمی چون "عالم ذر"، "عالم الست" و . . . یاد شده است. در روایات نیز اشاراتی در این زمینه وجود دارد. اندیشمندان در پذیرش این عوالم اختلاف دارند، برخی بر وجود و برخی بر عدم وجود آن استدلال کرده‌اند. نگارنده پس از مرور بر برخی آیات و روایات و بررسی آرای اندیشمندان مخالف و موافق، ضمن پذیرش عالم رتبی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 41  issue 168

pages  91- 112

publication date 1998-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023